9 Eylül 2010 Perşembe

Der Knochenmann (2009)


Yönetmen: Wolfgang Murnberger
Oyuncular: Josef Hader, Josef Bierbichler, Birgit Minichmayr, Christoph Luser, Pia Hierzegger, Simon Schwarz, Dorka Gryllus, Stipe Erceg, Ivan Shvedoff, Edita Malovcic
Senaryo: Wolf Haas, Josef Hader, Wolfgang Murnberger
Müzik: Sofa Surfers

Eski polis Brenner, bir arkadaşıyla birlikte haciz işlerine bakmakta, zamanının çoğunu borcunu ödemeyenlerin peşinde geçirmektedir. Arkadaşı Berti, ondan Horvath adında birine ihbarname ulaştırması için kasabaya gitmesini ister. Horvath'ı bir türlü bulamayan Branner, Löschenkhol adlı bir tavuk lokantası + otelde beklemeye karar verir. Normal bir iş gibi görünürken, Brenner kendini lokantanın sahibi Löschenkhol, onun parasına göz dikmiş oğlu Pauli ve yine lokantada çalışan Pauli'nin karısı Birgit'in içinde yeraldığı tuhaf olayların içinde bulur. Ukraynalı bir mafya örgütüne, bir seri cinayet vakasına, yasak aşka, hatta yamyamlığa uzanan türlü sürprizlerle karşılaşacaktır.

Wolf Haas romanından uyarlanmış Avusturya yapımı Der Knochenmann, izleyenlere ilk elden Coen filmlerini anımsatacak kadar kara mizah dozunu iyi ayarlamış bir film. İstense rahatlıkla sadece komedi veya sadece bir suç gerilimi olabilecek iken her ikisinden de ekonomik ölçülerde faydalanması, bu ortayol psikolojisinin taşıdığı riskleri de ortadan kaldıran bir dengede seyrediyor. Gizemli bir kasaba, garip kasaba sakinleri, soğuk ve karlı hava, ufak bir işi halledip parasını alacağını sanan bezgin bir polis eskisi, onun hoşlandığı evli sarışın, o sarışının kendisine iş teklif eden tehlikeli kocası, onun restoran sahibi kasap babası Löschenkhol, tüyler ürperten bir sır, güler misin ağlar mısın dedirten bir başka sır, cinayet, şantaj vs... Birçok yönden Fargo veya diğer Coen yapımlarından çağrışımlar yapması doğal. Mesela gece yapılan araba takip sahnesinin yarattığı duygu, Fargo'nun yarattığı benzer çevre şartlarına hiç de yabancı sayılmaz. Olayların ve karakterlerin gerçek ile absürd arası gelgitleri, filmin giderek ilginçleşmesine, çiçek gibi açılmasına zemin hazırlıyor.


Wolfgang Murnberger, oluşturduğu kasaba ve en önemlisi restoran otel atmosferini sadece bir plato olarak değil, aynı zamanda olay ve karakter gelişimini şehirli yapaylığından arındırmak amaçlı kullanıyor denebilir. Brenner'in büyükşehir stresinden uzaklaşması, son aldığı işi bahane ederek geldiği kasabayı ve kaldığı oteli sığınacak bir liman gibi görmesini seyirciye kabul ettirmekte zorlanmıyor. Ancak kasabanın kendi tuhaf dinamikleri de o limanı tekinsiz hale getirebiliyor. Murnberger yine de o tekinsizlik içinde kasabayı biraz da memleket nostaljisi ile yansıtmayı başararak çevre şartlarını çok dengeli biçimde betimliyor. İronik ama şık bir denge sağlıyor. Özellikle sonlara doğru komedi dozunu biraz daha yükselten, fakat kimi zaman garip bir ifadeyle gülümsetse, hatta bazı yerlerde kahkahaya ramak kalsa dahi, bunun ciddi yapısına zarar vermesine kesinlikle müsaade etmeyen kontrollü anlatım ve dinamik kurgu, finale doğru işlerin iyice karıştığı bir suç vodviline dönüşüyor.

Wolf Haas'ın roman ve senaryosundaki Coen etkilerini ustalıkla pratiğe döken, üstelik romanın senaryoya uyarlanmasına da katkıda bulunan Wolfgang Murnberger, 80'li yıllardan bu yana yaptığı çeşitli filmlerle birçok ödül kazanmış bir isim. Filmin Avusturyalı kardeşi olarak görebileceğimiz Fargo kadar karanlık ve komplike olmasa da, içinden çıkılması güç durumların içinden çıkmamayı tercih eden Coenler'in aksine trajikomik bir karmaşayla mutlu olduğu kadar biraz da hüzünlü bir son, filme gayet iyi gitmiş. Artık böyle bir filmde aksaklık veya saçmalık olarak görülmesi abes bazı sahneler de dahil olmak üzere baştan sona tadına doyulmaz bir maceraya çok fazla rastlanmıyor. Der Knochenmann, sık sık kullandığımız Coen kelimesinin hakkını verdiği kadar, kendine özgülüğünü hissettiren Murnberger açısından da çok güçlü ve parlak bir kariyer noktası. 2009'un en iyi yapımlarından biri olan Der Knochenmann, karakter zenginliği içeren zekî mizahın sürüklediği suç yapımlarından hoşlananların (ki bunlar Tarantino, Ritchie ve Coen'den hoşlananlar oluyor genelde) asla kaçırmaması gereken bir film.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder